สรุปตัวอย่างการสอน ( 7/12/61 )

 เรื่อง...สร้างพื้นฐานการเรียนรู้กับกิจกรรม 5 ประสาทสัมผัส

คุณครูเด่นดวง  ธรรมเทวี โรงเรียนสำโรงเกียรติ จ.ศรีสะเกษ

➤ การจัดการเรียนการสอนปฐมวัยเป็นการเตรียมความพร้อมให้กับเด็กในทุกๆด้าน ได้แก่ ด้านร่างกาย อารมณ์ - จิตใจ สังคม และสติปัญญา

           การนำเข้าสู่กิจกรรม ครูใช้การเล่านิทานเรื่อง ดินสอสีรุ้ง เป็นนิทานเกี่ยวกับวิทยาศาสตร์ด้านพลังงานแสงอาทิตย์ และให้เด็กๆ พูดตามครูทีละวรรค

➤  การให้เด็กทำกิจกรรมโดยเน้นที่ของจริง เพื่อเป็นการกระตุ้นการใช้ประสาทสัมผัสทั้ง 5 เช่น ตามีไว้ดู หูมีไว้ฟัง จมูกมีไว้ดมกลิ่น ปากมีไว้ชิมรส มือมีไว้สัมผัส 

ขั้นตอนการสอน เรื่อง สร้างพื้นฐานการเรียนรู้กับกิจกรรม 5 ประสาทสัมผัส 

     ⏩ ประสาทสัมผัสที่ 1 การมอง โดยครูมีสิ่งของมาให้เด็กๆดู แล้วถามเด็กว่า เด็กๆ เห็นของสิ่งนี้มั้ย มันมีลักษณะอย่างไร เด็กๆตอบได้ว่าเป้น วงกลม ครูถามต่อว่า เด็กๆ เคยเห็นอะไรอีกมั้ยทีมีลักษณะเป้นทรงกลมแบบนี้ เด็กตอบว่า ลูกแก้ม ดวงจันทร์ ส้ม เมื่อเด็กๆ ได้เห็นของจริงเด็กก็จะซึมซับจากประสาทสัมผัสการมองขนาดรูปทรงว่า มีขนาดใหญ่และเล็ก โดยครูวางสิ่งของ 2 ชิ้น ใหญ่กับเล็กเพื่อให้เด็กเปรียบเทียบ เมื่อเด็กตอบได้ว่า อันไหนใหญ่ อันไหนเล็ก  หลังจากนั้นครูเพิ่มขนาดสิ่งของเข้าไปเป็น 3 อัน เพื่อให้เด็กเปรียบเทียบจาก ใหญ่ที่สุด - เล็กที่สุด  เมื่อเด็กเข้าใจเรื่องเล็ก ใหญ่ครูจึงเชื่อมโยงไปสู่ความหนา บาง โดยครูใช้คำถามว่า อันนี้หนาหรือบาง หลังจากนั้นครูจะปล่อยให้เด็กๆ ฝึกการเรียนรู้จากการแยกแยะขนาดและ ความหนา บาง  ของวัตถุด้วยตนเอง เพื่อสร้างประสบการณ์ตรงให้กับนักเรียน หลังจากนั้นครุทดสอบเด็กในการคาดคะเนจากกระบอกพิมพ์ใหญ่ไปเล็ก เด็กคาดคะเนได้ว่ากระบอกพิมพ์ไหนใส่ตรงไหน 

      ⏩ ประสาทสัมผัสที่ 2 การฟัง  โดยครูใช้กระบอกไม้จากกล่อง 2 สี ที่มีเสียงต่างกัน เขย่าให้เด็กฟัง โดยเขย่าจากเสียงดังสุด ไปจนถึงเสียงเบาสุด  ครูลองให้เด็กๆ ออกมาจับคู่เสียงทีละคน ว่า เสียงที่ได้ยินดังหรือเบา  มีเสียงเท่ากันไหม เด็กก็จะสามารถหาเสียงที่เท่ากันได้  โดยใช้ประสาทสัมผัสทางหู นอกจากนี้ครูยังมีเปลือกหอยมาใช้ฝึกประสาทสัมผัสการฟังให้กับเด็ก

      ⏩ ประสาทสัมผัสที่ 3 การสัมผัส   โดยใช้มือ ครูมีอุปกรณ์มาให้เด็กได้สัมผัส โดยใช้ผ้าที่มีเนื้อผ้าต่างกัน เป้นคู่ๆ แล้วให้ตัวแทนเด็กออกมา 1 คน ครูใช้ผ้าปิดตาเด็ก ครูให้เด็กจับ ลูบคลำผ้า และจำลักษณะผ้าทีละผืน แล้วบอกว่าเหมือนกันไหม จับคู่กันได้ไหม  การเรียนรู้เรื่องการสัมผัส ครูจัดกิจกรรมให้เด็กเรียนรู้จากการสัมผัสของจริงเริ่มจากรูปทรงเรขาคณิตไปจนถึงการสัมผัสเนื้อผ้า

     ⏩ ประสาทสัมผัสที่ 4 การดมกลิ่น  โดยครูนำขวดโหลเล็กๆ ที่มีกลิ่น 4 กลิ่นมาให้เด็กลองดมกลิ่น แล้วให้เด็กบอกว่าหอมหรือเหม็น แล้วเป็นกลิ่นอะไร หลังจากเด็กตอบถูก ครูให้เด็กจับคู่กลิ่นที่เหมือนกันเพื่อทดสอบการใช้ประสาทสัมผัสการดมกลิ่น

     ⏩ ประสาทสัมผัสที่ 5 การชิมรส  โดยครูนำน้ำที่ผสมกันแล้วมาสอนเรื่องรสชาติต่างๆ เช่น น้ำเชื่อม น้ำมะนาว ครูลองชิมรสให้เด็กดูครูจากสีหน้าที่แสดงออก จะรู้ได้ว่าเด็กจดจำและนำไปเปรียบเทียบกับประสบการณ์เดิมที่เด็กเคยรับรู้ หลังจากนั้นครูให้เด็กออกมาชิมรสและให้เพื่อนๆ ทายจากหน้าตาเด็กว่าเป็นรสอะไร เช่นรสหวาน ครูให้เด็กนึกว่าอะไรที่เคยทานแล้วมีรสชาติหวาน 

  หัวใจสำคัญ ของการเรียนรู้เรื่องประสาทสัมผัสทั้ง 5 ก็เพื่อให้เด็กได้เตรียมความพร้อมที่จะเรียนในขั้นที่สูงต่อไป